چکاپ چیست؟
آزمایشگاه دکتر ستارزاده
چکاپ به معنی بررسی‌های لازم پزشکی با توجه به سن و جنسیت فرد برای بررسی و تشخیص درست بیماری‌هایی که علائمی از آنها دیده نشده است. چکاپ کامل بدن می‌تواند تعیین کننده سطح سلامت پایه هر فرد باشد.
سالانه هزاران نفر به بیماری‌های مختلفی مبتلاء می‌شوند که گاهی منجر به مرگ می‌شود.
انجام چکاپ کامل بدن به ما این امکان را می‌دهد که وضعیت‌هایی که بیماری نیستند اما به بیماری بسیار نزدیک هستند، را به موقع تشخیص دهیم و راه حل مناسبی برای پیشگیری آنها انتخاب کنیم. همچنین با تشخیص به موقع بیماری‌ها می‌توانیم در زمان و هزینه‌هایی که صرف درمان بیماری می‌شود صرفه جویی کنیم.
حتماً برای شما نیز اهمیت دارد که بدانید، آیا در معرض ابتلاء به بیماری‌ها هستید و یا از سلامتی کامل بهره‌مند می‌برید. آزمایشات چکاپ پزشکی جهت تعیین سطح سلامتی افراد، بر اساس سن و جنسیت آنها در نظر گرفته می‌شود.
این موضوع همانند ابزاری جهت تشخیص بیماری بر اساس علائم خفیف در مراحل اولیه بوده، تا فرصت مناسب برای تغییر سبک زندگی و یا درمان حاصل شود.
چکاپ در گروه‌های مختلف سنی و گروه‌های جنسیتی متفاوت است. اما به طور کلی می‌توان، سطوح چکاپ را در اقدامات پیشفرض سنی و سابقه‌ی بیماری خاص و یا وابسته به دستور پزشک، طبقه‌بندی نمود و بهتر است هر سه تا پنج سال یک‌بار، این بررسی دوره‌ای انجام و پس از ۴۰ سالگی، در بازه‌ی زمانی کمتر انجام شود.
اهمیت دادن به سلامتی با توجه به شعار معروف «پیشگیری بهتر از درمان است» موضوعی است که نباید آن را نادیده انگاشت. انجام دادن آزمایش‌ها و چکاپ‌های دوره‌ای به نوبه خود می‌تواند برای تشخیص زود هنگام بیماری‌ها و جلوگیری از تشدید آنها بسیار مؤثر باشد.
آزمایش چکاپ کامل برای پیشگیری از بیماری ها
یکی از آزمایش‌هایی که در آزمایشگاه کاربرد زیادی دارد، آزمایش چکاپ می‌باشد. در این آزمایش، شرایط کلی بدن شما به صورت دوره‌ای و در فواصل زمانی معین مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای انجام آزمایش چکاپ حتما نیازی نیست که شما به بیماری خاصی مبتلاء باشید. این آزمایش می‌تواند برای کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها نیز استفاده شود.
از این آزمایش در مواردی مثل:
- بررسی وضعیت کلی سلامت بدنی شما
- بررسی مقادیر هورمونی مثل آزمایش تیروئید
- بررسی احتمال ابتلاء به عفونت‌های ویروسی خاص مثل هپاتیت و ایدز
- بررسی عملکرد ارگان‌های مختلف بدن مثل کبد و کلیه
- بررسی بیماری‌های مختلف ژنتیکی فرد
استفاده می‌شود.
انجام این آزمایش به صورت دوره‌ای و منظم می‌تواند اطلاعات جامع و کاملی در مورد بیماری‌های احتمالی شما به پزشک ارائه نماید. برای گرفتن آزمایش چکاپ کافیست با همکاران ما در آزمایشگاه دکتر ستارزاده تماس حاصل نمایید تا از شما یک نمونه خون گرفته شده و به آزمایشگاه ارسال گردد و شما بدون دردسر عملکرد کلی بدن خود و میزان سلامتی ارگان های مختلف را بررسی نمایید.
انواع چکاپ
چکاپ (checkup) دو نوع است: فردی و آزمایشگاهی
در چکاپ فردی، هر ۳ یا ۴ ماه شخص یا به همراه یکی از اعضای خانواده نگاهی به پوست دست، پوست سر، نوک انگشتان، اطراف ریشه ناخن و زیر بغل خود می‌اندازد بروز هرگونه تغییر شکل یا رنگ در خال‌ها یا روی پوست و ظهور لک‌های قرمز به این معنی است که لازم است به پزشک مراجعه شود.
روش دوم چکاپ پزشکی (آزمایشگاهی و تخصصی) است.
منظور از چکاپ در اینجا همان تست‌های آزمایشگاهی است که تقسیم‌بندی متفاوتی برای آن وجود دارد؛ که به طور کلی در هشت گروه مختلف قرار می‌گیرند.
در کل برخی بیماری‌ها به علت اینکه عوامل ایجاد‌کننده ناشناخته‌ای دارند یا ممکن است چند عامل مختلف در ایجاد بیماری نقش داشته باشند؛ قابل پیشگیری نیستند؛ لذا تشخیص زودرس این بیماری‌ها به دلیل میسر ساختن درمان سریع و مؤثر، کاهش عوارض بیماری و همچنین کاهش هزینه‌های درمانی در علم پزشکی اهمیت ویژه‌ای دارد. فلذا می‌توان گفت: حتی افراد سالم جامعه که هیچ‌گونه بیماری و سابقه فامیلی بیماری هم ندارند؛ باید آزمایش‌های چکاپ را انجام دهند.
برخی از پزشکان معتقدند چکاپ کامل شامل:
- معاینه فیزیکی کامل بدن
- تست‌های آزمایشگاهی
- نوار قلب و مغز
- معاینه چشم
- تست ورزش
تست‌های آزمایشگاهی (چکاپ) را نیز شامل این آزمایشات می‌دانند:
- آزمایش‌های مربوط به چربی خون مانند کلسترول، تری گلیسرید، LDL و HDL
- آزمایش‌های مربوط به شمارش سلول‌های خونی CBC
- آزمایش‌های مربوط به بیماری دیابت مانند اندازه‌گیری قند ناشتا، هموگلوبین A1C
- آزمایش‌های مربوط به عملکرد کبد مانند بیلیروبین، آنزیم‌های کبدی بخصوص GPT ، GOT و آلبومین
- آزمایش‌های مربوط به عملکرد تیروئید مانند TSH ، T4 و T3
- آزمایش‌های مربوط به بررسی عملکرد کلیه مانند آنالیز ادرار، اندازه‌گیری اوره و کراتینین
- زمایش‌های مربوط به الکترولیت‌های خون مانند اندازه‌گیری سدیم، پتاسیم، کلسیم خون
- آزمایش‌های مربوط به غربالگری بیماری‌های بدخیم مانند PSA در تشخیص سرطان‌های پروستات و آزمایش پاپ اسمیر در زنان برای تشخیص سرطان‌های دهانه رحم
برخی دیگر از پزشکان نیز چکاب پزشکی را برای زنان و مردان در نه مورد برشمرده‌اند:
- پایش فشار خون
- آزمایش کلسترول خون
- پاپ اسمیر و آزمون لگن
- ماموگرافی و آزمایش سرطان سینه
- آزمایش پوکی استخوان
- تست قند خون
- پایش سرطان روده بزرگ
- ضریب توده بدنی یا BMI
- دندانپزشکی
آزمایش چکاپ کامل شامل چیست؟
آزمایش چکاپ یکی از مهم‌ترین آزمایشاتی است که به صورت دوره‌ای و در زمان‌های خاص، برای بررسی میزان سلامت جسمانی و احتمال ابتلاء به برخی بیماری‌های خاص در افراد انجام می‌شود.
آزمایش چکاپ بر خلاف سایر آزمایش‌هایی که در هنگام بیماری و وجود یک مشکل خاص، برای فرد تجویز می‌شود، به منظور پیشگیری و کاهش خطر ابتلاء به بیماری برای فرد انجام می شود.
آزمایش چکاپ می تواند شامل موارد بسیاری باشد. در حالت کلی و به صورت روتین، آزمایشاتی مانند آزمایش خون، آزمایش تیروئید، آزمایش عفونت‌های ویروسی و غیره، در آزمایش چکاپ توسط پزشک درخواست می گردد.
آزمایشگاه دکتر ستارزاده با بهره‌گیری از کادر مجرب و متخصص، آماده است تا کلیه تست‌های مربوط به آزمایش چکاپ خانم‌ها، آزمایش چکاپ آقایان را به صورت حضوری و غیر حضوری پذیرش کرده و با انجام خون‌گیری در محل کار یا محل زندگی شما، شما را از مراجعه حضوری به آزمایشگاه و صرف وقت و هزینه اضافی، باز دارد.
چرا انجام آزمایش چکاپ کامل بدن ضروری است؟
آزمایش چکاپ همان‌گونه که از اسم آن نیز می‌توان فهمید، یک آزمایش کنترلی می‌باشد که برای اندازه‌گیری فاکتورهای مختلف خونی و ادراری فرد توسط پزشک درخواست می‌شود. بررسی این فاکتورها و کم و زیاد شدن آنها می‌تواند به شما و پزشک‌تان این امکان را فراهم نماید تا در صورت ابتلاء به یک بیماری خاص مثل دیابت، میزان و شدت بیماری خود را تعیین کنید. همچنین از آزمایش چکاپ برای بررسی احتمال ابتلاء به یک بیماری خاص در آینده و به منظور پیشگیری از ابتلاء به آنها نیز استفاده می‌شود.
بررسی آزمایش چکاپ اطلاعات مهمی در مورد نحوه تغییر شرایط جسمانی شما با افزایش سن در اختیار شما قرار می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا تصمیمات لازم را برای این تغییرات اتخاذ نمایید. نکته مهم در مورد این نوع آزمایش‌ها، انجام دوره‌ای و مرتب آنهاست. آزمایش چکاپ باید به صورت دوره‌ای و در فواصل زمانی تعیین شده انجام شود تا با بررسی آزمایش و نتایج قبلی، میزان تغییرات بدنی شما مشخص گردد.
آمادگی‌های مورد نیاز برای انجام آزمایش چکاپ
به طور معمول آزمایش چکاپ در برخی شرایط به آمادگی‌های قبلی نیاز دارد که شما با دستور پزشک و یا با راهنمایی آزمایشگاه، مؤظف به رعایت آنها می‌باشید. به عنوان مثال بسته به آزمایش‌های درخواستی توسط پزشک و بیمار شما باید:
برای حدود 12 ساعت از خوردن و آشامیدن مواد غذایی خودداری کرده و به صورت ناشتا نمونه خون خود را بدهید. خوردن آب در این گونه موارد مشکلی ندارد اما به غیر از آب شما نباید چیزی بخورید یا بیاشامید.
قبل از انجام آزمایش، از خوردن برخی داروهای خاص باید پرهیز شود. این داروها می‌توانند بر نتایج نهایی آزمایش تأثیر بگذارند. نمونه‌ای از این داروها می‌توان به داروهای هورمونی یا داروهای آنتی بیوتیک اشاره نمود.
رعایت نکات توصیه شده در آزمایش چکاپ ضمن اینکه باعث دقیق‌تر شدن جواب‌های آزمایش شما می‌شود، بلکه از تکرار و هدر رفتن انرژی و زمان فرد و کادر آزمایشگاه نیز جلوگیری می‌نماید.